moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Bitwa, która uratowała Europę

Na Zachodzie decydują się losy światowej rewolucji. Przez trupa białej Polski prowadzi droga do światowego pożaru – mówił w lipcu 1920 roku gen. Michaił Tuchaczewski, jeden z dowódców sowieckich w wojnie polsko-bolszewickiej. Wydawało się, że Armia Czerwona jest o krok od celu. Bolszewicy uważali, że Wojsko Polskie jest pobite i pozostaje zadać mu ostatni, śmiertelny cios…

Jednak w czasie gdy Sowieci sposobili się do głównego ataku, Polacy przegrupowali siły. Naczelny Wódz Józef Piłsudski początkowo planował zorganizować obronę nad Narwią i Bugiem, ale wobec dramatycznego odwrotu swych oddziałów wyznaczył ostateczną linię obrony w rejonie stolicy. Bitwa Warszawska rozegrana została zgodnie z planem operacyjnym, który na podstawie ogólnej koncepcji Józefa Piłsudskiego opracował szef Sztabu Generalnego gen. Tadeusz Rozwadowski. Jego głównym celem było odcięcie korpusu Gaj-Chana od armii Tuchaczewskiego oraz przeprowadzenie skoncentrowanej bitwy na przedpolu Warszawy. Operacja składała się z trzech oddzielnych, lecz skoordynowanych faz: wstępnej obrony na linii Wieprza, Wkry i Narwi, rozstrzygającej ofensywy znad Wieprza oraz wyparcia Armii Czerwonej za Narew, pościgu i rozbicia armii Tuchaczewskiego.

Tymczasem bolszewicy parli na Warszawę. Do ataku na nią wyznaczono trzy armie: 3, 15 i 16, natomiast 4 Armia wraz z korpusem Gaj-Chana szła na Włocławek i Toruń z zamiarem przejścia Wisły na Kujawach, powrotu na południe i wzięcia stolicy w kleszcze od zachodu. Bitwa Warszawska rozpoczęła się 13 sierpnia walką o przedpole stolicy, m.in. o Radzymin, który kilkanaście razy przechodził z rąk do rąk. 14 sierpnia działania zaczepne na linii Wkry rozpoczęła 5 Armia gen. Władysława Sikorskiego, mająca przeciw sobie siły sowieckich 4 i 15 Armii. W zażartej walce pod Modlinem wyróżniła się m.in. 18 Dywizja Piechoty gen. Franciszka Krajewskiego. Po ciężkich bojach Polacy odnieśli również sukces pod Pułtuskiem i Serockiem. 16 sierpnia gen. Sikorski śmiałym atakiem zdobył Nasielsk, co nie przerwało jednak sowieckiego marszu w kierunku Brodnicy, Włocławka i Płocka.

Jednocześnie 15 sierpnia nadal trwały zacięte walki pod Radzyminem, Ossowem, Zielonką i innymi podwarszawskimi miejscowościami. Ostatecznie polscy żołnierze, za cenę wielkich strat, utrzymali te pozycje i odrzucili wroga. Przełom w walkach obronnych nastąpił 16 sierpnia, kiedy dowodzona przez Piłsudskiego tzw. grupa manewrowa przerwała obronę bolszewicką w rejonie Kocka i Cycowa, a następnie zaatakowała tyły wojsk nacierających na Warszawę. Ostateczną klęskę Sowieci ponieśli pod Osowcem, Białymstokiem i Kolnem. Według nowych wytycznych polska grupa uderzeniowa miała zgromadzić się nad dolnym Wieprzem, między Dęblinem a Chełmem, i wejść w skład zreorganizowanych oddziałów. Liczącą około 800 km linię obrony Naczelny Wódz oparł na rzekach: Orzyc – Narew – Wisła – Wieprz – Seret i podzielił ją na trzy fronty: Front Północny gen. Józefa Hallera, Front Środkowy gen. Edwarda Rydza-Śmigłego i Front Południowy gen. Wacława Iwaszkiewicza.

18 sierpnia, po starciach pod Stanisławowem, Łosicami i Sławatyczami, wojska polskie znalazły się na linii Wyszków – Stanisławów – Drohiczyn – Siemiatycze – Janów Podlaski – Kodeń. W tym czasie 5 Armia gen. Sikorskiego związała przeważające siły wroga nacierające od wschodu i w śmiałym ataku zdobyła Pułtusk oraz Serock. Następnego dnia oddziały polskie na rozkaz Piłsudskiego przeszły do działań pościgowych, starając się uniemożliwić odwrót głównych sił Tuchaczewskiego, będących na północ od Warszawy. 21 sierpnia rozpoczęła się decydująca faza polskich działań pościgowych: 1 Dywizja Piechoty z 3 Armii sforsowała Narew pod Rybakami, odcinając drogę odwrotu resztkom sowieckiej 16 Armii w kierunku na Białystok, natomiast 15 Dywizja Piechoty z 4 Armii, po zdobyciu Wysokiego Mazowieckiego, odcięła odwrót oddziałom sowieckiej 15 Armii z rejonu Ostrołęki. Podobnie 5 Armia gen. Sikorskiego przesunęła się w kierunku Mławy. Tymczasem 4 Armia sowiecka, która nie wiedziała o klęsce pod Warszawą, zgodnie z wytycznymi atakowała Włocławek, uniemożliwiając sobie tym odwrót. W tej sytuacji jedynym wyjściem dla jej żołnierzy było przekroczenie granicy Prus Wschodnich, gdzie zostali internowani. 25 sierpnia polskie wojska doszły do granicy pruskiej – był to ostatni akord bitwy, dzięki której ogień bolszewickiej rewolucji nie przedarł się na Zachód, a Polska ocaliła swą młodą niepodległość.

Piotr Korczyński

autor zdjęć: Centralne Archiwum Wojskowe

dodaj komentarz

komentarze


Druga zmiana zameldowała się na granicy
 
Na zagraniczne kursy razem z rodziną?
Zbrodnia w świecie rzeczy
Great Game of Interests
Polska nie zawiesza współpracy z Koreą Południową
Siedząc na krawędzi
Po medale w sprincie drużynowym
Kandydaci na terytorialsów przekroczyli bramy koszar
Posłowie o wojskach medycznych
Bezpieczeństwo na Bałtyku
Eksperyment OM, czyli 10 Brygada Kawalerii
Kawalerzysta z Battle of Britain
Oni już wygrali
Dariusz Łukowski pokieruje BBN-em
Rusza kwalifikacja wojskowa
Wojskowy kurs dla pozorantów
Zapomniana historia w Hohenfels
„Ferie z WOT” na poligonie w Żaganiu
Broń, która niszczy radary wroga
Żołnierze nadal grają z WOŚP
Bałtyk pod strażą
Nie żyje Juliusz Kulesza „Julek”
Eurokorpus na czele grupy bojowej UE
Nowelizacja prawa lotniczego – MON chce listy wysokich budynków
Zmiany w zadaniach korpusu czy kontynuacja?
Wojsko szkoli z zarządzania kryzysowego
Polscy żołnierze wracają na zimowe wojskowe igrzyska
Służby badają okoliczności samobójstwa żołnierza
Następca amunicji 5,56 mm
Nowy eksponat w krakowskim muzeum
Wojna w boksie
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Niemożliwe nie istnieje
Europa chce wydawać na obronność więcej i… racjonalniej
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Przetrwać w lodowatej wodzie
Znaki do zmiany. Ze względu na tradycję i bezpieczeństwo
Zbrojeniowa misja gospodarcza
Cztery medale biegaczki „armii mistrzów”
Hub w Rzeszowie pod parasolem ochronnym
Generacje obok siebie
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Polska oferta zbrojeniowa dla Ukrainy
Niezwyciężeni na start!
„Feniks” z pomocą dla… przedszkolaków
Polacy i Kanadyjczycy szkolą ukraińskich żołnierzy
„Husarz" w rękach Polaka
Bezpieczeństwo jest najważniejsze
What Can Europe Do?
Śmierć zagończyka
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Opanować miasto wspólnymi siłami
Koreański koncern zaprzecza medialnym doniesieniom
To nie mogło się udać, ale…
Jałta. Symbol zdrady
Z misją wracają do Rumunii
Świeże siły w Jasionce
„Aleo Mout”, czyli odzyskać miasto
Święto żołnierzy AK już za tydzień!
Wojsko podsumowało 2024 rok
Marynarze i komandosi zwalczają dywersję na morzu
Liczymy na medale!
Rusza program „Szpital Przyjazny Wojsku”
Będą nowe centra szkoleń specjalistycznych dla terytorialsów!

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO